Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris pseudacorus & Bunium bulbocastanum

fotò
fotò
Glaujo

Iris pseudacorus

Iridaceae

Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.

Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.

Descripcioun :
La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.

Usanço :
Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Palun - Ribiero - Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753

fotò
fotò
Bizoc

Bunium bulbocastanum

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Aglan-de-terro, Pissagou, Babarouoto, Castagnolo.

Noms en français : Noix-de-terre, Terre-noix.

Descripcioun :
Lou bizoc trachis dins li tepiero roucaiouso pulèu de Prouvènço dóu levant. Lis enflourejado en brout se recounèisson i noumbróusi bratèio (5 à 10) is oumbello (de 8 à 20 rai) e oumbellulo. I'a dos meno de fueio (fotò). Fai uno cabosso de 1 à 2 cm de diamètre. En Alouos se dis di pichòti poumo-de-terro :"A pas proun plóugu, li a que de bizoc aquest an" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Coumpara emé l'agland-de-terro que ié sèmblo proun.

Usanço :
"A la primo, se manjavo la rabo de la babarouoto cruò" (in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60). Li grano soun acampado coume de cumin e li fueio podon remplaça lou juvert.

Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Bunium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 40 à 50 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Tepiero roucaiouso - Esboudèu - Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropo-Ouèst
Ref. sc. : Bunium bulbocastanum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
RR
C
C
CC
CC
CC
CC

Iris pseudacorus & Bunium bulbocastanum

CC
CC
C
C
C
C
ges
ges

Coumpara Glaujo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Bizoc emé uno autro planto

fotò